Schrif­te­lijke vragen Alco­hol­verbod Sonsbeek

Indiendatum: 15 feb. 2021
Antwoorddatum: 16 mrt. 2021

1. Het bevel is afgegeven op grond van waarneming van jongeren, die met alcoholische versnaperingen het park betraden en overlast zouden hebben veroorzaakt. Wanneer is dit geconstateerd en hebben BOA’s of politie toen handhavend opgetreden? Zo ja hoe en op grond van welk wetsartikel of noodbevel? Om hoeveel groepen ging het? Was er sprake van openbare dronkenschap?

In de week voorafgaande aan het weekend van zaterdag en zondag 12 en 13 februari was er op een aantal momenten in de week al sprake van het schenden van de coronamaatregelen en misdragingen en intimidatie in de richting van andere gebruikers van het park. Er was sprake van samenscholingen door jongeren in de leeftijd van 15 tot 25 die alcoholhoudende drank bij zich hadden en die ook ter plekke nuttigden. Die gedragingen maakten dat er soms een grimmige sfeer ontstond, waarbij ook conflicten en vechtpartijen ontstonden. Op woensdag bijvoorbeeld beëindigden politieagenten al een sneeuwfeestje. Ze stuurden vijftig jongeren weg die bij de heuvel voor de Witte Villa stonden te drinken. Vier jongeren kregen toen een bekeuring, omdat ze onvoldoende afstand van elkaar hielden. Ook is er via social media opgeroepen om op donderdagmiddag in groten getale feest te komen vieren in het Sonsbeekpark met medeneming van eigen drank. Van een noodbevel was geen sprake. Artikel 58f Wet publieke gezondheid ziet toe op de veilige afstand die in het Tijdelijk besluit veilige afstand is bepaald op anderhalve meter. Artikel 58g Wet publieke gezondheid heeft betrekking op groepsvorming. Artikel 3.1. lid 3 van de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 zegt dat het niet is toegestaan zich in groepsverband op te houden met meer dan twee personen.
Politie en handhaving hebben bij excessen vooral gewaarschuwd en het belang van de 1,5 meter en andere coronamaatregelen onder de aandacht gebracht. De bedoeling daarbij was steeds om iedereen zoveel mogelijk te laten genieten van het winterse weer in een gemoedelijke sfeer.

2. Was deze maatregel vooral op jongeren gericht?

De maatregel was vooral gericht op diegenen die door hun (intimiderende) gedrag de gemoedelijke sfeer in het park voor anderen wilden verpesten. Het was juist de bedoeling dat iedereen ongehinderd van het winterse weer kon genieten en dat ook kinderen ongestoord konden sleeën en schaatsen. Niet voor niets heeft de burgemeester alle Arnhemmers op vrijdag nog opgeroepen om mee te helpen om het weekend plezierig en gezellig te houden.

3. Jongeren worden door de maatregelen van de coronacrisis beperkt in hun sociale ontwikkelingsmogelijkheden in deze belangrijke fase van hun leven. Ook is er sprake van en hausse aan burnoutklachten onder jongeren. Recent pleitten burgemeester Halsema e.a. ervoor meer oog te hebben voor de maatschappelijke gevolgen van de pandemie, en daarbij in het bijzonder aandacht aan de situatie van jongeren te geven. Wat gaat het college doen in dit verband?

We delen uw zorgen over hoe het met jongeren gaat. We zien en horen ook dat veel jongeren moedeloos worden, zich zorgen maken, de situatie uitzichtloos vinden, met alle gevolgen van dien. We onderhouden nauw contact met de jeugdhulpaanbieders, met het onderwijs en met de organisaties voor jongerenwerk. Binnen de huidige corona-richtlijnen doen onze organisaties alles wat zij kunnen om contact met deze jongeren te hebben en houden en aan te bieden wat wel mogelijk is. Het normale aanbod voor jongeren vanuit onder andere het Jeugd- en Jongerenwerk, Sportbedrijf en Rozet is omgezet naar een aanbod dat nog wel kan doorgaan (buiten, online). Daarnaast is er voor kwetsbare jongeren een aanbod binnen; onder andere in de vorm van studie-inlopen. En we kijken met onze partners of het aanbod zo voldoende is, of er meer nodig is en of er op- en bijgeschaald moet worden. Dat is voor wat er nu speelt. Zodra er in de komende tijd meer kan bij een versoepeling van de regels, wordt dat ook meteen gedaan. Met elkaar volgen we de komende tijd of dan ook weer het aanbod voldoende is en of dit moet worden uitgebreid of aangevuld. Juist als dat nodig is vanuit de behoefte van jongeren. Daarnaast onderhouden we nauwe contacten met onze hulpverleningspartners en met de scholen zodat er bij het constateren van sociale ontwikkelingsproblemen ook de juiste ondersteuning kan worden geboden.

4. Uit eigen waarneming weten we dat zaterdag overdag nog geen lichtkrant o.i.d. aanwezig was in het park om de parkbezoekers op het alcoholverbod te wijzen. Deze is zaterdagavond geplaatst. Klopt dit en zo ja, waarom is dit niet eerder gebeurd?

De borden en lichtkranten zijn zo snel als mogelijk geplaatst nadat het bevel is afgekondigd. Dat was voor 15.30 uur nog diezelfde dag. Deze borden en lichtkranten zijn geplaatst ter informatie van het publiek ter plaatse. Het bevel zelf trad in werking, ook voordat er borden waren geplaatst, zodra het door uitreiking bekend werd gemaakt.

5. Hoe beschrijft u de sfeer in het park op beide weekenddagen? Hielden de parkbezoekers zich in het algemeen goed aan de 1,5-meter-norm?

De sfeer in het Sonsbeekpark was het hele weekend over het algemeen genomen prima te noemen. Bezoekers van het park hebben kunnen genieten van sneeuw- en ijspret en daar was het natuurlijk om te doen. Er is volop gesleed en geschaatst. Op verschillende tijden en plaatsen heeft de inzet van het alcoholverbod alsnog zijn dienst bewezen doordat hierop gewaarschuwd kon worden. Daarnaast denken we dat het verbod ook in preventieve zin zijn werk heeft gedaan. Tegelijkertijd was het erg druk in het park. Daarmee kwam ook de 1,5 meter regelmatig onder druk te staan. Politie en handhaving hebben het aanwezige publiek voortdurend en veelvuldig gewezen op het belang van het naleven van de coronamaatregelen.

6. Is er handhavend opgetreden op zaterdag op grond van het bevel van de burgemeester? Hoe vaak? Zijn er processen-verbaal opgemaakt, zo ja hoeveel?

Er is op zaterdag op grond van het bevel van de burgemeester door politie en handhaving gewaarschuwd. Dergelijke waarschuwingen worden mondeling gegeven en niet geregistreerd. Op zaterdag heeft de politie daarnaast ook zes schriftelijke waarschuwingen gegeven.

7. Is er handhavend opgetreden op zondag op grond van het bevel van de burgemeester? Hoe vaak? Zijn er processen-verbaal opgemaakt, zo ja hoeveel?

Er is op zondag op grond van het bevel van de burgemeester door politie en handhaving alleen mondeling gewaarschuwd. Er waren op zondag eigenlijk geen grote groepen met muziek en drank meer in het park.

8. In de raadsbrief wordt als rechtsgrond van het bevel artikel 172 lid 3 van de Gemeentewet aangehaald. Dit artikel is zeer breed geformuleerd. Is dit voldoende juridische basis om alcoholische drank in beslag te nemen, al dan niet in geopende verpakking? Graag een toelichting.

Ja, dit is voldoende juridische basis voor het optreden in deze specifieke situatie, gericht op de overlastgevers. Er is bewust gekozen voor het inzetten van een burgemeestersbevoegdheid op basis van art. 172 lid 3 Gemeentewet; de zogenaamde 'lichte' bevelsbevoegdheid. Die sluit veel beter aan op het doel dat met de inzet van de maatregel werd beoogd: het weren van diegenen die door hun (intimiderende) gedrag de gemoedelijke sfeer voor anderen wilden verpesten en tegelijkertijd voor goedwillenden de mogelijkheid open laten om te genieten van sneeuw- en ijspret. Artikel 175 Gemeentewet spreekt in het kader van een noodbevel over een "oproerige beweging, van andere ernstige wanordelijkheden of van rampen, dan wel van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan". Ten tijde van de constateringen van overlast was daarvan geen sprake. Vandaar dat niet gekozen is voor het gebruikmaken van die (nood)bevelsbevoegdheid.

Tegelijkertijd erkent het "lichte" bevel zijn wettelijke grenzen, die expliciet genoemd staan in het "lichte" bevel zelf:

- het bevel geldt niet in situaties waarin art. 45 Drank- en Horecawet voorziet; een alcoholverbod voor minderjarigen;

- en het bevel geldt tot 20.00 uur omdat daarna de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 voorziet in een alcoholverbod.

9. Bent u het met ons eens dat artikel 426 Wetboek van Strafrecht, betreffende openbare dronkenschap, voldoende had moeten zijn om handhavend op te treden tegen overlast door drankmisbruik? Waarom hebt u hier niet voor gekozen?

Nee, volgens ons niet. Los van het feit dat ieder geval van openbare dronkenschap dan wettelijk en overtuigend bewezen zou moeten worden, is er soms ook nog helemaal geen sprake van openbare dronkenschap in de zin van het Wetboek van Strafrecht. Dat neemt niet weg dat een groep van vijftig jongeren die kratten bier en sterke drank bij zich hebben, kunnen zorgen voor een grimmige sfeer, waar anderen juist ongestoord van het winterse weer willen genieten.