Motie Amen­deerbare besluiten geven de Regio legi­ti­miteit

Met deze motie willen we bewerkstelligen dat gemeenteraden in de Regio Arnhem-Nijmegen hun amendementsrecht kunnen uitoefenen op voorstellen en beleidsdocumenten die in Regioverband worden voorgelegd. Hiermee wordt de democratische legitimatie van regionaal beleid groter, en is er een mogelijkheid “in laatste instantie” voor gemeenteraden om kaderstellende regionale besluiten bij te sturen. Daarmee is een gedragen resultaat ook minder afhankelijk van het succes van het proces van totstandkoming zoals in het bedrijfsplan beschreven, hoe zorgvuldig en met enthousiaste inzet dit ook wordt uitgevoerd.

We weten dat:

- Volksvertegenwoordigers het recht van amendement hebben (Gemeentewet Artikel 147b) Dit is een fundamenteel onderdeel van democratische besluitvorming. Door dit recht kunnen zij ook hun budgetrecht uitoefenen.

- Gemeenten bij samenwerkingen in Gemeenschappelijke Regelingen kaderstellende besluiten nemen, al dan niet op basis van kaderstellende documenten. De Visie Groene Metropoolregio bijvoorbeeld is zo’n kaderstellend document. Een regionale stuurgroep stelt dit vast, en bij raadsbesluit wordt vervolgens ingestemd met dit document.

- Deze besluiten daarom doorwerken in uitwerkingen van het beleid door de deelnemende gemeenten en ook gevolgen hebben voor de begroting.

- Alle gemeenten een besluit moeten nemen over hetzelfde voorstel of document.

- Individuele gemeenteraden geen amendementen kunnen vaststellen.

- In de voorliggende Gemeenschappelijke Regeling niet is vastgelegd, hoe besluiten en kaderstellende documenten kunnen worden geamendeerd.

- De Wet Gemeenschappelijke Regelingen niet voorziet in borging van het recht van amendement, maar dit ook niet uitsluit.

We vinden dat:

- De praktische onmogelijkheid om besluiten en kaderstellende documenten te amenderen tot gekunstelde oplossingen leidt zoals per motie het gemeentebestuur op te dragen om een amendement voor te leggen aan de regiopartners. Hiermee wordt realisatie onzeker en is het amendementsrecht niet geborgd. Deze voorliggende motie is hiervan een voorbeeld.

- De regionale samenwerking zoals voorgesteld in het bedrijfsplan Versterkte regio en de voorliggende Gemeenschappelijke Regeling de basis legt voor een fatsoenlijk werkproces en daarmee de kans biedt op gemeenschappelijk gedragen besluiten en kaderstellende documenten;

- Dit echter niet voldoende is voor democratische legitimiteit van regionale samenwerking en de besluiten en het beleid dat hier uit zal volgen.

- Het voorliggende bedrijfsplan uitgaat van een ideale situatie waarbij er maximaal vertrouwen is, maximale wil om er onderling uit te komen, gewekte verwachtingen door het bestuur bij volksvertegenwoordigers maximaal worden waargemaakt en er maximale inzet en betrokkenheid van raadsleden bij de voorbereidingsprocessen is, ondanks hun toch al overladen agenda.

- Een toekomstbestendige en robuuste gemeenschappelijke regeling daarom incalculeert dat deze perfecte omstandigheden niet altijd aanwezig zullen zijn.

- Hiervoor een mogelijkheid “in laatste instantie” moet bestaan op de plaats waar volksvertegenwoordigers het mandaat van hun kiezers uitvoeren: in de besluitvormende gemeenteraad.

- Daarmee ook legitimatiekwesties van bijvoorbeeld resoluties uit de Radenbijeenkomsten of het doen en laten van de Regioagendacommissie worden opgelost.

- Deze mogelijkheid bijvoorbeeld geschapen kan worden door raadsbesluiten die voortvloeien uit de Gemeenschappelijke Regeling, in twee rondes te laten plaatsvinden. De eerste ronde behelst dan het besluiten over amendementen, en de tweede over het voorstel zelf, gegeven de aangenomen amendementen. De regio kan deze stemrondes coördineren en over de resultaten rapporteren.

- De best mogelijke oplossing gevonden moet worden zonder overdracht van bevoegdheden van regiobestuur naar raden. Dat wil zeggen dat het bestuur van de regio uiteindelijk beslist, maar wel wordt gehouden aan een transparante wijze van besluitvorming over de amenderingen.

- De mogelijkheid niet moet leiden tot stroperigheid in de besluitvorming, en dus gelimiteerd moet zijn.

We roepen het college daarom op:

- Een wijziging uit te werken van de gemeenschappelijke regeling die het recht van amendement van gemeenteraadsleden zo goed mogelijk borgt binnen de kaders van een collegesamenwerking. Deze wijziging moet de volgende kenmerken hebben of een gelijkwaardig of beter resultaat opleveren:

o Besluiten en achterliggende beleidsdocumenten die worden opgesteld door het Bestuur van de Regio worden in twee rondes in de deelnemende gemeenten in stemming gebracht: een eerste ronde betreft besluitvorming over een conceptbesluit, inclusief amendementen, een tweede ronde betreft het definitieve besluit en/of het beleidsdocument zelf, gegeven de aangenomen amendementen. Voorafgaand aan de tweede ronde geeft het regiobestuur aan hoe het met de amendementen om zal gaan.

o Gemeenteraden worden gefaciliteerd om na het ontvangen van het voorliggend conceptbesluit en voor behandeling van het conceptbesluit voorstellen voor amendementen onderling uit te wisselen zodat deze in zoveel mogelijk deelnemende raden zo veel mogelijk gelijkvormig ter stemming kunnen worden voorgelegd.

o Fracties van gemeenteraden zijn er zelf verantwoordelijk voor dat in te dienen amendementen zoveel mogelijk gelijk zijn. Er is geen ruimte om deze nog te wijzigen als ze eenmaal in stemming zijn gebracht en ze kunnen ook niet worden aangehouden. De besluitvorming wordt zo niet vertraagd.

o Voorts een beschrijving hoe binnen het regiobestuur op transparante en voor volksvertegenwoordigers en inwoners navolgbare wijze met de stemresultaten wordt omgegaan.

- Deze wijziging liefst voor, maar in elk geval maximaal zes maanden na inwerkingtreding van de GR voor te leggen aan de deelnemende gemeenten.

En gaat over tot de orde van de dag.

Leo de Groot - Partij voor de Dieren

Lea Manders - Arnhem Centraal